Watykan - całe państwo w jeden dzień... Daliśmy radę chociaż ten sam plan miało tego dnia co najmniej dwadzieścia tysięcy innych osób..., albo jeszcze więcej :)

WATYKAN

OGRODY WATYKAŃSKIE

Zwiedzanie Watykanu mieliśmy zacząć od papieskich ogrodów. Nie jest to miejsce dostępne do indywidualnego zwiedzania, dostać się tu można wyłącznie z przewodnikiem, wykupując bilet - w cenie biletu jest również wejście do Muzeum Watykańskiego. Bilet kupiliśmy przez internet na stronach muzeum - to chyba jak do tej pory jedyne muzeum gdzie wstęp przez internet jest droższy od kupowanego w kasie... Ale po dotarciu do Watykanu porannym metrem doceniliśmy to - wzdłuż watykańskich murów ciągnęła się potężna kolejka na kilka godzin stania... Posiadających już wydruki z biletem internetowym wpuszczano 20 minut przed wyznaczoną godziną osobnym wejściem z pominięciem tej olbrzymiej kolejki... ufff... Niestety nie dostaliśmy już się do grupy z polskojęzycznym przewodnikiem, ale angielskojęzyczny także był świetny! Wchodzimy więc sobie bez kolejki na teren muzeum, ale zamiast wchodzić na teren wystawienniczy, stawiamy się w holu w odpowiednim miejscu (wskażą je panie w informacji) i czekamy na przewodnika.

Ogrody Watykańskie zajmują ponad 20 ha powierzchni, niewielka ich część jest zalesiona, a pozostały obszar ma charakter parku. Uliczki parkowe wypełnione są fontannami, rzeźbami oraz wizerunkami maryjnymi. Znajdują się tutaj także budynki i budowle, które mieliśmy okazję zobaczyć. Był to m. in. klasztor Mater Ecclesiae, który obecnie służy jako rezydencja emerytowanego papieża Benedykta XVI. Klasztor przylega częściowo do średniowiecznych murów, którymi papież Leon IV otoczył bazylikę św.Piotra w IX w. Tuż obok klasztoru znajduje się także widowiskowa Fontanna Orła (Fontana dell’Aquilone), wybudowana w 1612 r., za pontyfikatu papieża Pawła V – ma sztuczne groty, z których wypływa woda oraz wplecione znaki heraldyczne tego papieża czyli orzeł i gryf. Widzieliśmy także replikę groty z Lourdes, zbudowaną w Ogrodach Watykańskich na polecenie papieża Leona XIII w 1902 r., jest mniejsza od oryginału, ale podobno zachowuje wszelkie proporcje. Oryginalny ołtarz z Lourdes jest darem tamtejszego biskupa dla papieża Jana XXIII. Dalej znajduje się druga średniowieczna wieża św.Jana, która znajduje się w najwyższym punkcie Wzgórza Watykańskiego. W parku przy wieży i przyległych do niej murach znajduje się kilka ofiarowanych Janowi Pawłowi II rzeźb i elementów sakralnych np. krzyż armeński i drzewko oliwne od rządu Izraela. Na początku swego pontyfikatu mieszkał tutaj papież Jan Paweł II, a podczas swojej wizyty w Watykanie w 2008 r. zatrzymał się tu także prezydent USA George W. Bush. na terenie ogrodów jest siedziba Radia Watykańskiego, oficjalnej papieskiej rozgłośni, nadającej na podstawie traktatu z 1929 r. Nadaje ono w wielu językach - w tym także w języku polskim. Nieopodal radia znajduje się ogród różany z widokiem na bazylikę Św. Piotra, a tuż pod nim labirynty. Widoczna jest także stacja kolejowa w Watykanie – Watykan ma najkrótszą na świecie sieć linii kolejowych – to 300 m torów kolejowych oraz jedna stacja. Zwiedzanie Ogrodów Watykańskich trwa około 2 godzin – a spacer zakończyliśmy przy frontowej części Pinakoteki nieopodal wejścia do wystawy papieskich pojazdów - czas na muzea!

MUZEA WATYKAŃSKIE

Muzea Watykańskie to kilkanaście muzeów, połączonych w jedną całość - przedstawiają one kolekcje dzieł sztuki i starożytnych zabytków gromadzonych tutaj od XV w. My nasze zwiedzanie rozpoczęliśmy od położonej w podziemiach naprzeciwko budynku Pinakoteki wystawy pojazdów papieskich. Wystawę tą otwarto w trzydziestą czwartą rocznicę wyboru Jana Pawła II na papieża Muzea Watykańskie, znalazł się bowiem w niej odkryty samochód – Fiat 1107 model Nuova Campagnola – którym polski papież objeżdżał Plac św. Piotra w środę 13 maja 1981 roku. Po strzałach tureckiego zamachowca samochód z rannym papieżem na ramionach swego sekretarza księdza Stanisława Dziwisza wjechał z wielką prędkością do Watykanu i nikt go już nie więcej nie widział. Przypomniano sobie o nim niedawno, gdy przystąpiono do remontu pawilonu założonego w 1967 roku przez Pawła VI. Jak przypomniano podczas inauguracji, w której udział wzięli m.in. gubernator Państwa Miasta Watykańskiego kardynał Giuseppe Bertello i dyrektor Muzeów Watykańskich profesor Antonio Paolucci, Jan Paweł II otrzymał ten pojazd w darze do koncernu Fiata w kwietniu 1980 roku, podczas wizyty w Turynie. W Watykanie zarejestrowano go 12 maja tegoż roku, na rok i jeden dzień przed zamachem. W pawilonie obok niego umieszczono także dwa późniejszego papamobile, posiadające już szklaną osłonę, która zapewniała papieżowi większe bezpieczeństwo, aniżeli całkowicie odsłonięta Nuova Campagnola. Zbiory papieskich pojazdów powstały w 1973 roku z inicjatywy Pawła VI. Do najcenniejszych eksponatów należą galowa pozłacana kareta - robi wrażenie, zbudowana dla Leona III oraz model watykańskiego parowozu z 1929 roku. Nasze następne kroki to Pinakoteka - znajduje się tam bogata kolekcja średniowiecznego malarstwa, która zawiera dzieła Leonarda da Vinci oraz Rafaela Santi, Tycjana czy Caravaggio, a także kolekcję sztuki sakralnej, w tym m.in. bizantyjskich ikon. W kolejnych salach zobaczyliśmy przebogate zbiory obejmują kolekcje pochodzące ze starożytnego Egiptu, Grecji i Rzymu. Wielkie wrażenie zrobiły na nas przepięknie zdobione sale i korytarze. Mimo zwiedzania w ogromnym tłumie poruszającym się w tempie krok za krokiem malowania i zdobienia korytarzy szliśmy z głowamy zadartymi do góry. Znajduje się w nich m.in. galeria arrasów czy też galeria map. Później kierowaliśmy się do Kaplicy Sykstyńskiej posród innych sal trafiając m.in. na salę Sobieskiego, gdzie znajduje się obraz Matejki „Sobieski pod Wiedniem”, podarowany papieżowi przez samego malarza w 200-lecie zwycięstwa Jana III Sobieskiego pod Wiedniem. I na samym końcu zwiedzania trafiliśmy do Kaplicy Sykstyńskiej - to stąd wypuszczany jest dym - biały jeżeli papież został w głosowaniu kardynałów wybrany podczas konklawe. Oczywiście najsłynniejsze w Kaplicy Sykstyńskiej są oczywiście freski na sklepieniu - dzieło Michała Anioła z początków XVI w., a w tym ten jeden najsłynniejszy znajdujący się w centralne części sklepienia - „Stworzenie Adama". Malowidła na bocznych ścianach Kaplicy Sykstyńskiej powstały ok. 20 lat przed freskami Michała Anioła. W Kaplicy Sykstyńskiej obowiązuje ścisły zakaz fotografowania oraz nakaz ciszy. Mimo sporej ilości ochroniarzy, ale też olbrzymiej ilości ludzi udało się zrobić jedno szpiegowskie zdjęcie... Na koniec z kaplicy Sykstyńskiej wyszliśmy prawym wyjściem, które ptrowadzi do bazyliki Św. Piotra (lewe to wyjście z Muzeum Watykańskiego).

Fot. Kaplica Sykstyńska - 'Stworzenie Adama'

BAZYLIKA I PLAC ŚW. PIOTRA

Z Kaplicy Sykstyńskiej przeszliśmy do bazyliki św.Piotra pomijając olbrzymią kolejkę do wejścia ciągnącą się wzdłuż całego placu.  Historia tego miejsca zaczyna się w początkach naszej ery gdy cesarze, najpierw Kaligula, a potem Neron, umiejscowili tu cyrk - arenę, gdzie odbywały się walki i egzekucje chrześcijan. Według legendy to właśnie tutaj ukrzyżowano św.Piotra, pochowany został obok na cmentarzysku. Po uznaniu chrześcijaństwa, w początkach IV w. n.e. wybudowano pośrodku przestrzeni cyrku i nekropolii świątynię czczącą pamięć św.Piotra, do budowy której użyto budulca z cyrku oraz cmentarzyska. W połowie IX w. została ograbiona przez Arabów i wówczas papież Leon IV zdecydował o rozbudowie murów miejskich Rzymu i włączeniu w ich obręb bazyliki. Od V wieku rozpoczęto tutaj pochówki zmarłych papieży, bazylika stała się popularnym celem pielgrzymek. W XVI wieku bazylika św.Piotra znajdowała się w stanie grożącym zawaleniem -  w 1506 roku rozpoczęto prace, które trwały ponad sto lat. Architektami byli między innymi Rafael Santi i Michał Anioł, który miał największy wpływ na wygląd świątyni, który dzisiaj znamy. bazylikę  konsekrowano ją w 1626 roku. Po wejściu wrażenie ogromu bazyliki jest potężne, wnętrza wypełniają kaplice z grobami papieży i relikwiami świętych oraz pomniki osobistości pochowanych w bazylice. W kaplicy Św. Sebastiana - drugiej po prawej stronie znajduje się grób papieża Jana Pawła II. Najważniejszym miejscem bazyliki jest ołtarz główny wraz z chroniącym go baldachimem, znajdujący się pod kopułą bazyliki oraz kilka metrów nad grobem Św. Piotra. Zarówno ołtarz, jak i baldachim zaprojektowane zostały przez Berniniego. Z tyłu za ołtarzem znajduje się „Tron Piotrowy”, także autorstwa Berniniego. Rzeźba znajdująca się w bazylice o której nie można nie wspomnieć to Pieta Watykańska - dzieło Michała Anioła. Pieta Watykańska przedstawia Maryję, trzymającą ciało Chrystusa po jego zdjęciu z krzyża. Po obejrzeniu bazyliki weszliśmy na kopułę - wejście na górę jest płatne. Wariant z windą był oczywiście nieco droższy - winda wywiozła nas do podstawy kopuły i stamtąd wąskimi schodami dostaliśmy się na punkt widokowy na jej szczycie. Rozciąga się stamtąd wspaniały widok na plac św.Piotra i cały Rzym aż po horyzont, oczywiścia na Ogrody i Muzea Watykańskie. naszym zdaniem wejście tutaj to obowiązkowy punkt programu! Schodząc w dół można także podziwiać z bliska grupę rzeźb Chrystusa i 11 Apostołów (nia ma tam Św. Piotra), która zdobi fasadę bazyliki. Na zakończenie naszej wycieczki wyszliśmy na plac Św. Piotra. Plac zaprojektował Giovanni Bernini - jeden z najsłynniejszych rzeźbiarzy i architektów z okresu baroku. Po obu stronach placu Św. Piotra znajdują się potężne kolumnady - usiedliśmy pod jedną z nich, na szczycie kolumnad umieszczono figury świętych wykonane przez uczniów artysty. W centralnym punkcie placu znajduje się starożytny egipski obelisk, który został przywieziony do Rzymu w początkach naszej ery. Podobno stał on w cyrku Nerona i był świadkiem męczeństwa Św. Piotra. Nad prawą kolumnadą możemy zobaczyć dach Kaplicy Sykstyńskiej – to stąd wierni obserwują dym unoszący się z komina kaplicy podczas konklawe oraz jeszcze bardziej na prawo tuż za kolumnadą Pałac Apostolski. Każdy zna widok papieża, pojawiającego się w oknie - to najwyższe piętro i drugie okno od prawego krańca budynku Pałacu Apostolskiego. Na placu Św. Piotra zakończyła się nasza wycieczka do Watykanu...

POLECANE ARTYKUŁY: