Z Morską Fundacją Historyczną wybraliśmy się na zwiedzanie historycznych terenów Stoczni Gdańskiej - gdańszczanie, a nigdy tam nie byliśmy... Tematyka naszej wycieczki obejmowała wydarzenia, miejsca i postacie związane z historią stoczni od połowy XIX wieku do czasów współczesnych.
Morska Fundacja Historyczna zorganizowała cykl bezpłatnych wycieczek z przewodnikiem po terenie z okazji 175 rocznicy rozpoczęcia nowożytnego przemysłu stoczniowego w miejscu późniejszej Stoczni Gdańskiej. Spotkaliśmy się obok historycznej Bramy II Stoczni Gdańskiej przy Placu Solidarności. Dzisiaj centralnym elementem placu jest Pomnik Poległych Stoczniowców dedykowany ofiarom wydarzeń grudniowych w 1970 roku – miejsce na jego lokalizację zostało wybrane podczas strajków sierpniowych, a wcześniej znajdowała się tam pętla tramwajowa. Tablice pamiątkowe na murze przy pomniku są poświęcone wydarzeniom z historii stoczni oraz NSZZ „Solidarność”. Na placu znajduje się też mosiężna tabliczka którą oznaczono miejsce wbicia drewnianego krzyża w dniu 17 sierpnia 1980 roku, a który później przeniesiono do kościoła Św. Brygidy.
Dalej ruszyliśmy obok powstałego w 2014 roku budynku Europejskiego Centrum Solidarności promenadą Droga do Wolności w kierunku Sali BHP. Ale wcześniej musieliśmy przejść przez historyczną Bramę Stoczni nr II. To tutaj 16 grudnia 1970 roku robotnicy zostali ostrzelani z broni maszynowej przez Milicję kiedy chcieli wyjść ze stoczni aby żądać cofnięcia drastycznych podwyżek cen żywności. Później podczas strajku w sierpniu 1980 roku brama była centralnym miejscem wydarzeń – to tutaj na wartowni Straży Przemysłowej zostały powieszone tablice ze strajkowymi postulatami. Przy promenadzie w miejscu dawnego stoczniowego szpitala zobaczyliśmy także instalację „Bramy do Wolności”. Minęliśmy Salę BHP, do której wróciliśmy na końcu i mijając Budynek Dyrekcji (najstarszy i jeden z największych budynków na terenie, gdy go widzieliśmy nie miał się najlepiej, ale dzisiaj – w 2020 roku remont Budynku Dyrekcji jest właśnie na ukończeniu) i doszliśmy do budynku 38A – czyli najstarszej zachowanej hali produkcyjnej w stoczni. Budynek jest zachowany, ale zdecydowanie wymaga remontu… Dalej dotarliśmy do budynku Kuźni – można tam zobaczyć imponujący XIX wieczny młot kuźniczy, który miał nacisk 800 t i służył do wykuwania precyzyjnych elementów. Podobno ten „smok” działał jeszcze w 2015 roku – praca w kuźni była bardzo ciężka, gdy młot pracował jego działaniu towarzyszył ogromy hałas, a temperatura w pomieszczeniu sięgała 60 stopni. Kolejnym punktem naszej wycieczki był Basen Dokowy – najstarszy obiekt na terenie Stoczni Cesarskiej z historią sięgającą 1844 roku. Tutaj zatoczyliśmy koło i oglądając budynki Stoczni Cesarskiej m.in. budynek 42A Ślusarni gdzie pracowała Anna Walentynowicz oraz Wydział „S” czyli mieszczący się w obiektach z przełomu XIX i XX wieku Zakład Budowy Silników. I tak dotarliśmy od tyłów Budynku Dyrekcji do Remizy Straży Pożarnej. Został on zbudowany w 1890 roku i początkowo pełnił funkcję wozowni i stajni dla koni, ale po II wojnie światowej przebudowano go na potrzeby Straży Pożarnej. Naszą wycieczkę zakończyliśmy w Sali BHP – to w tym budynku 31 sierpnia 1980 roku podpisano „Porozumienia Gdańskie”, a od 2016 roku mieści się tu Muzeum.
Na zakończenie mogliśmy nabyć publikację wydaną nakładem Fundacji o historii terenów stoczniowych pt. "175 lat historii Stoczni Gdańskiej 1844 - 2019", a jak się okazało naszym przewodnikiem był jej autor – Pan Jarosław Żurawiński - to była dla nas ciekawa lekcja historii - dziękujemy :)